Het kiezen van het juiste eigen risico voor je zorgverzekering 2026 kan je flink wat geld besparen, maar brengt ook risico’s met zich mee. Veel mensen vragen zich af: moet ik het eigen risico verhogen of juist niet? In deze gids leggen we stap voor stap uit wat het eigen risico inhoudt, welke keuzes je hebt, en hoe je de beste beslissing maakt voor jouw situatie.
Wat is het eigen risico?
Iedereen van 18 jaar en ouder in Nederland betaalt een verplicht eigen risico voor de zorgverzekering.
- In 2025 bedraagt dit standaard €385 per jaar.
- Dit betekent dat je de eerste €385 aan zorgkosten die onder de basisverzekering vallen zelf betaalt.
Belangrijk: Het eigen risico geldt niet voor huisartsbezoeken, verloskundige zorg, kraamzorg en sommige vormen van wijkverpleging.
Optioneel: het vrijwillig eigen risico verhogen
Naast het verplichte bedrag kun je ervoor kiezen om je eigen risico vrijwillig te verhogen.
- Dit kan in stappen van €100, tot maximaal €885 per jaar.
- Hoe hoger je vrijwillig eigen risico, hoe lager je maandelijkse premie wordt.
- Verzekeraars geven vaak een korting die kan oplopen tot ruim €20 per maand.
Voorbeeld:
- Standaard eigen risico: €385 → maandpremie €135
- Verhoogd eigen risico: €885 → maandpremie €115
Dat scheelt €240 per jaar, mits je weinig zorgkosten maakt.
Voor wie is een hoger eigen risico slim?
Het vrijwillig verhogen van je eigen risico is vooral interessant voor mensen die over het algemeen weinig zorgkosten maken. Ben je jong, gezond en bezoek je zelden het ziekenhuis of andere zorgverleners? Dan kan een hoger eigen risico een slimme keuze zijn. Ook wanneer je geen chronische aandoeningen hebt waarvoor je jaarlijks medicijnen of behandelingen nodig hebt, is de kans groot dat je weinig kosten zult maken die onder het eigen risico vallen.
Daarnaast is het belangrijk dat je financieel bent voorbereid. Het kan gebeuren dat je onverwacht toch zorg nodig hebt en dan kan een hoger eigen risico betekenen dat je in één keer een groot bedrag moet betalen. Als je voldoende spaargeld of een financiële buffer hebt om dit op te vangen, loop je minder risico.
Voor mensen die actief willen besparen op hun maandelijkse premie kan een hoger eigen risico dus aantrekkelijk zijn. Je profiteert van een lagere zorgpremie en zolang je gezond blijft, houd je dat bespaarde bedrag jaarlijks over.
Wanneer beter níet verhogen?
Niet iedereen is gebaat bij een hoger eigen risico. Gebruik je regelmatig zorg of heb je een chronische aandoening waarvoor je medicijnen of specialistische behandelingen nodig hebt? Dan is de kans groot dat je je eigen risico sowieso volledig betaalt. In dat geval levert een verhoging je geen financieel voordeel op en loop je juist meer risico op extra kosten.
Ook als je regelmatig in het ziekenhuis komt of verwacht dat er een behandeling aankomt, is het verstandiger om het eigen risico niet te verhogen. Je weet immers al dat de zorgkosten hoger zullen zijn.
Daarnaast speelt je financiële situatie een grote rol. Heb je weinig of geen spaargeld achter de hand, dan kan een onverwachte rekening van enkele honderden euro’s lastig te betalen zijn. In dat geval is het veiliger om het standaardbedrag van €385 aan te houden.
Tot slot: sommige mensen kiezen bewust voor zekerheid. Voor hen voelt het prettig om de maandelijkse premie iets hoger te houden, zodat ze niet bang hoeven te zijn voor onverwachte kosten. Als je liever rust en zekerheid hebt dan een paar tientjes korting per maand, is een hoger eigen risico waarschijnlijk geen goede keuze.
Hoe maak je de juiste keuze?
1. Kijk naar je zorggebruik in de afgelopen jaren
Heb je de afgelopen jaren nauwelijks zorgkosten gemaakt? Dan is de kans groot dat je ook komend jaar weinig kosten hebt.
2. Bereken de mogelijke besparing
Tel de premievoordeel op tegen het risico dat je meer moet betalen.
- Besparing bij maximaal eigen risico: gemiddeld €240 per jaar.
- Maak je onverwacht wél zorgkosten? Dan betaal je maximaal €500 extra.
3. Houd rekening met financiële buffer
Zorg dat je altijd minimaal je eigen risico op je spaarrekening hebt staan. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.
Veelgestelde vragen
1. Geldt het eigen risico ook voor de huisarts?
Nee, huisartsbezoeken vallen nooit onder het eigen risico.
2. Kan ik mijn eigen risico halverwege het jaar aanpassen?
Nee, dat kan alleen tijdens de jaarlijkse overstapperiode (tot en met 31 december).
3. Hoe vaak betaal ik mijn eigen risico?
Maximaal één keer per jaar. Zodra je het bedrag hebt betaald, neemt je zorgverzekering de overige kosten volledig over (behalve bij aanvullende verzekeringen met eigen bijdragen).
Hoe kies je het eigen risico 2026?
Het juiste eigen risico hangt vooral af van je gezondheid en financiële situatie:
- Ben je jong, gezond en heb je een buffer? → Overweeg een hoger eigen risico om je premie te verlagen.
- Heb je veel zorg nodig of wil je zekerheid? → Houd het bij het standaardbedrag van €385.
Door vooraf goed na te denken over je zorgbehoefte en financiële mogelijkheden, maak je een keuze die past bij jouw situatie en voorkom je vervelende verrassingen.
