Zorgkosten blijven stijgen: bijna €11 miljard meer in 2024 dan in 2020
De uitgaven aan geneeskundige zorg zijn de afgelopen jaren flink toegenomen. Waar in 2020 nog zo’n €48,22 miljard werd uitgegeven aan zorg, liep dit bedrag in 2024 op tot maar liefst €59,07 miljard. Dat is een stijging van bijna €11 miljard in slechts vier jaar tijd.
De grootste toename vond plaats in 2024, met een stijging van 8,1% ten opzichte van het jaar ervoor. Ook in 2022 en 2023 lag de groei rond de 6,5% per jaar. Enkel in 2021 was er een kleine daling van -0,1%.
Deze trend onderstreept de structurele stijging van de zorgkosten in Nederland, wat direct invloed heeft op de hoogte van je zorgpremie. Zolang deze uitgaven blijven stijgen en verzekeraars weinig financiële ruimte hebben, is de kans groot dat ook de premies blijven doorstijgen.
Hogere zorgtoeslag voor mensen met een lager inkomen in 2026
Naarmate de zorgpremies stijgen, verhoogt de overheid doorgaans ook de zorgtoeslag voor huishoudens met een laag inkomen. Toch loopt de stijging van de toeslag niet altijd gelijk met die van de premie. Dat werd duidelijk in 2025, toen de premie met ongeveer €10 per maand omhoogging, maar de zorgtoeslag slechts beperkt toenam.
Voor alleenstaanden werd de maximale toeslag met €8 per maand verhoogd, terwijl huishoudens met een toeslagpartner een stijging van €14 per maand zagen.
Hieronder vind je een overzicht van de maximale zorgtoeslag per maand in 2025, inclusief een schatting voor 2026:
| Jaar | Alleenstaanden | Gezinnen (partners) |
|---|
| 2025 | 131 | 250 |
| 2026 | 139 | 265 |
Afschaffing van het vrijwillige eigen risico in zicht vanaf 2026
Het lijkt erop dat het vrijwillige eigen risico binnen afzienbare tijd verleden tijd wordt. Naar verwachting zal deze regeling mogelijk verdwijnen in 2026 of uiterlijk 2027.
Op dit moment kun je als verzekerde nog kiezen voor een verhoogd eigen risico tot €885 per jaar. In ruil daarvoor ontvang je gemiddeld tussen de €15 en €20 korting per maand op je zorgpremie. Dit voordeel wordt vooral benut door mensen die weinig zorgkosten verwachten.
Toch neemt de kritiek toe. Zowel binnen de politiek als onder zorgverzekeraars klinkt de roep om het vrijwillige eigen risico af te schaffen. Het argument: deze extra korting zou oneerlijk zijn en de solidariteit binnen het zorgstelsel ondermijnen. Gezonde mensen profiteren namelijk van lagere premies, terwijl mensen met hogere zorgkosten deze korting in feite meebetalen.
Tegenstanders van afschaffing wijzen erop dat het zorgsysteem al zeer solidair is. Mensen die weinig zorg gebruiken, betalen toch mee aan de zorg van anderen. Het vrijwillige eigen risico biedt juist een manier om deze groep enigszins tegemoet te komen, zonder het systeem fundamenteel te veranderen.
Verplicht eigen risico blijft ongewijzigd in 2026
Niet alles verandert in het komende jaar: het wettelijk verplichte eigen risico blijft in 2026 gewoon op het huidige niveau van €385 per persoon. Dat betekent dat je ook volgend jaar pas zorgkosten vergoed krijgt uit de basisverzekering nadat je eerst dit bedrag zelf hebt betaald.
Hoewel de zorgpremies blijven stijgen en er volop wordt gespeculeerd over aanpassingen binnen het zorgstelsel, biedt dit besluit in ieder geval enige financiële stabiliteit voor verzekerden.
Eigen risico daalt fors in 2027: goed nieuws voor veel zorggebruikers
In 2027 gaat het verplichte eigen risico voor het eerst in tien jaar daadwerkelijk omlaag. Het bedrag daalt van €385 naar €165, wat neerkomt op een besparing van €220 per verzekerde.
Maar dat is niet alles. Er wordt ook een nieuwe maatregel ingevoerd voor ziekenhuiszorg: je betaalt straks maximaal €50 per behandeling of afspraak, zoals bij een operatie of medische controle. Deze zogenoemde maximale bijdrage per zorgmoment moet de financiële drempel voor patiënten verlagen.
Voor mensen die jaarlijks hun volledige eigen risico gebruiken, betekent dit een flinke verlichting van de zorgkosten. Voor anderen – vooral mensen die weinig zorg nodig hebben – zal de verlaging hoogstwaarschijnlijk leiden tot een hogere maandelijkse zorgpremie. De lagere eigen bijdrages moeten immers op een andere manier worden gecompenseerd.
Deze herverdeling zorgt voor een andere balans binnen het zorgstelsel, waarbij de nadruk iets meer komt te liggen op solidariteit en betaalbaarheid voor intensieve zorggebruikers.
Strengere polisvoorwaarden in basisverzekering verwacht in 2026
In 2026 zullen zorgverzekeraars naar verwachting nog verder gaan met het aanscherpen van de polisvoorwaarden binnen de basisverzekering. Deze aanpassingen zijn bedoeld om de premiestijging enigszins te beperken en om concurrerend te blijven op prijs – het voornaamste criterium voor veel consumenten bij het kiezen van een zorgpolis.
Welke wijzigingen kun je verwachten?
Strengere selectie van zorgaanbieders: Vooral binnen sectoren zoals de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en specialistische medische zorg zullen verzekeraars kritischer zijn in met wie zij contracten afsluiten.
Lager vergoedingspercentage voor niet-gecontracteerde zorg: De vergoeding bij zorgverleners zonder contract wordt waarschijnlijk verder verlaagd, wat de keuzevrijheid van verzekerden beperkt.
Minder contactopties voor klantenservice: Steeds vaker beperken verzekeraars het directe klantcontact tot enkel chatfunctionaliteit, wat de bereikbaarheid vermindert.
Daarnaast zien we dat ook de aanvullende verzekeringen complexer worden. Hier duiken steeds vaker kleine lettertjes op die nadelig kunnen uitpakken voor de verzekerde. Denk bijvoorbeeld aan nieuwe beperkingen, zoals een maximaal aantal minuten voor tandreiniging per jaar. Zulke aanpassingen helpen verzekeraars om hun kosten beheersbaar te houden.
Tip: Ben je van plan over te stappen van zorgverzekering? Bekijk dan niet alleen de premie, maar ook goed de polisvoorwaarden. Juist in de details zitten vaak onverwachte beperkingen die van invloed kunnen zijn op jouw dekking en kosten.
Meer duidelijkheid over zorgpremie 2026 op Prinsjesdag
Op dinsdag 16 september 2025, tijdens Prinsjesdag, presenteert de overheid de rijksbegroting voor Volksgezondheid. Dit moment is belangrijk, omdat dan meer inzicht wordt gegeven in de verwachte zorgkosten, zorgtoeslag en premies voor het komende jaar.
Hoewel het kabinet op Prinsjesdag een richtlijn geeft voor de zorgverzekering in 2026, hebben zorgverzekeraars wettelijk nog tot 12 november 2025 de tijd om hun definitieve premies bekend te maken. Pas dan weet je precies wat je volgend jaar gaat betalen en welke dekking je daarvoor krijgt.
Tip: Houd deze data goed in de gaten als je overweegt over te stappen van zorgverzekeraar of je huidige polis wilt aanpassen.
